IPTV یا Internet Protocol Television، یک فن‌آوری برای پخش برنامه‌های تلویزیونی بر بستر شبکه کامپیوتری است.
اولین و مهم‌ترین حاصل استفاده از این فن‌آوری بالا رفتن کیفیت تصاویر تلویزیونی و کاهش هزینه‌های پخش برنامه‌هاست.
در این فن‌آوری بیننده می‌تواند در نحوه اجرای برنامه‌ها دخل و تصرف داشته باشد. در تلویزیون‌های قدیمی بیننده فقط گیرنده یک سری امواج رادیویی است که شرکت‌های تلویزیونی تولید می‌کنند. اما برای مثال با استفاده از IPTV کاربر می‌تواند علاوه بر تصاویر ویدئویی داده‌های دیجیتالی دیگری را نیز دریافت کند.
برای توضیح دقیق‌تر این فن‌آوری بیایید نگاهی به مفهوم IP یا Internet Protocol بیندازیم که محور و بستر اصلی IPTV را تشکیل می‌دهد.
پروتکل اینترنت یا Internet Protocol در حقیقت زبان استاندارد ارتباطی کامپیوتر در شبکه‌های کامپیوتری امروزی است. در اینترنت نیز مانند هر شبکه‌‌ای، زبان رایج IP است.
حاصل استفاده از این پروتکل، این است که تمام دستگاه‌هایی که قرار است به یک شبکه متصل شوند زبان مشترکی دارند؛ از لپ‌تاپ و موبایل گرفته تا تلویزیون. در فن‌آوری IPTV نیز از همین زبان برای ارتباط با مرکز تولید محتوای تلویزیون استفاده می‌شود.
حاصل استفاده از بستر اینترنت برای پخش برنامه‌ها، امکان ارسال داده‌های دیگر علاوه بر تصاویر برنامه‌هاست. از این طریق به دلیل بالا بودن پهنای باند و سرعت، اطلاعات نظیر زمان پخش برنامه‌ها، تبلیغات چندرسانه‌ای و اخبار روزانه نیز قابل ارسال به گیرنده است.
دستگاه‌های تلویزیونی سازگار با IPTV نیز با تلویزیون‌های قدیمی تفاوت ساختاری دارد. علاوه بر این بعضی دستگاه‌های مجزا نیز قادر به دریافت برنامه‌ها از طریق IPTV و پخش آن برروی تلویزیون‌های قدیمی هستند.
در اینجا باید به این نکته اشاره کرد که IPTV با تلویزیون‌های اینترنتی که به Steaming Internet Television معروف هستند تفاوت دارد. تلویزیون‌های اینترنت برروی اینترنت و با اتصال به سرور‌های اینترنتی یک سایت یا شرکت کار می‌کنند. در حالی که خطوط ارتباطی IPTV توسط شرکت‌های تلویزیونی و فقط برای همین امر ایجاد می‌شوند.
IPTV ( تلویزیون بر پروتکل اینترنت) سیستمی می باشد که در آن با استفاده از پروتکل اینترنت برروی یک زیر ساخت شبکه خدمات تلویزیون دیجیتال ارائه می شود که این خدمات می تواند توسط یک اتصال پهنای باند وسیع در اختیار کاربر قرار گیرد. برخی کاربران خدمات IPTV را به همراه خدمت ویدئویی و یا اینترنتی مانند دسترسی به وب و VoIP دریافت می کنند. در دنیای تجارت ترکیب VoIP , IPTV (صدا بر بستر پروتکل اینترنت)و دسترسی به اینترنت را ( ارتباط راه دور) Triple play (اجرای سه گانه ) می نامند.
اگر به این خدمات خدمات صوتی تلفن همراه اضافه شود به Quadruple play ( اجرای چهار گانه ) تبدیل می شود. معمولا IPTV توسط یک عملگر با پهنای باند وسیع دریک زیر ساخت شبکه بسته ارائه می شود. این شبکه بسته همواره رقیب ارائه محتویات تلویزیون برروی اینترنت بوده است. در دنیای تجارت گاهی از IPTV برای ارائه تصاویر تلویزیونی روی شبکه LAN شرکت ها و شبکه های بازرگانی استفاده می شود. شاید تعریف ساده تر از IPTV تصاویر تلویزیونی باشد که به جای آنکه به فرمت عادی و توسط کابل پخش شوند توسط تکنولوژی شبکه های کامپیوتری دریافت می شوند.
تلویزیون اینترنتی یا اینترنت TV درواقع یک پروتکل تلویزیونی است که فقط از طریق اینترنت پخش و منتشر می شود و به تماشاگرانش امکان انتخاب برنامه دلخواهشان را از میان مرجعی از نمایش های تلویزیونی می دهد. اینترنت پرسرعت، وای فای، کابل و ماهواره از جمله زیرساخت هایی محسوب می شود که پخش تلویزیون اینترنتی را امکان پذیر می کند.
تفاوت IPTVو تلویزیون اینترنتی به طور خلاصه به شرح زیر است:
1- در IPTV انتقال داده ها (تصاویر) از طریق یک شبکه اختصاصی و یا اینترنت انجام می شود اما در تلویزیون اینترنتی فقط و فقط تصاویر و داده ها از طریق اینترنت منتقل می شوند
2- خدمات تلویزیون اینترنتی در هر جایی که امکان دسترسی به اینترنت فراهم باشد قابل دسترسی است اما IPTV نیاز به شبکه مختص خود دارد
3- در تلویزیون اینترنتی کیفیت این سرویس به سرعت و پهنای باند اینترنت بستگی دارد.
به طور کلی:
IPTV در دنیا به دو شیوه اینترنت محور و تلویزیون محور ارائه شده است. در شکل اول یعنی اینترنت محور، موسسات رادیویی و تلویزیونی ضمن قراردادن برنامه هایشان روی آنتن به کاربران خود این اجازه را می دهند که از طریق اتصال به اینترنت بتوانند تا حدی در برنامه دخل و تصرف کرده و آنچه را می خواهند دریافت کنند. برای این کار صفحات پخش برنامه به گونه ای طراحی می شود که مخاطب با کلیک کردن روی آیکون هایی در پایین، بالا و یا اطراف آن ها می تواند از امکانات خاص تلویزیون مجازی استفاده کند. اما در شیوه تلویزیون محور، کامپیوتری ابتدایی به نام Set-Top-Box به تلویزیون وصل می شود که علاوه بر بستر اختصاصی خود توانایی اتصال به اینترنت را هم دارد (برخلاف تلویزیون اینترنتی که فقط و فقط بر روی بستر اینترنت ارایه می شود). صفحات پخش برنامه مانند حالت قبل دارای آیکون هایی برای درگیر کردن هرچه بیشتر مخاطب با برنامه است. به این صورت هنگامی که کاربران در حال دیدن برنامه مورد علاقه خود هستند، می توانند با استفاده از ست تاپ باکس (همان گیرنده دیجیتال) که خود شامل یک رایانه ابتدایی است، پیام خود را از طریق شبکه برای فرستنده برنامه ارسال کنند و فرستنده یعنی موسسه رادیویی و تلویزیونی پس از دریافت پیام کاربر، امکانی را که درخواست کرده در اختیارش قرار می دهد.
ادامه دارد...
